Chanat Krymski

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Tatarzy krymscy na dworze króla Jana II Kazimierza. Fragment portretu Dedesza agi z rodziną autorstwa Daniela Schultza (1664)

Chanat Krymski (tat. Qırım Hanlığı) – historyczne państwo feudalne nad Morzem Czarnym, istniejące od XV do XVIII wieku, pod panowaniem tatarskich chanów.

  • Kiedy Moskale skryli się przed Mongołami w swoich północnych lasach, Polacy byli już otwarci na wpływy czarnomorskich stepów. (…) prawdopodobnie idea demokracji szlacheckiej pochodziła nie od republiki rzymskiej, lecz od kurułtaju, zgromadzenia mongolsko-tatarskiej szlachty i naczelników klanów, które wybierało nowego chana.
  • Losy Krymu były w znacznym stopniu związane z losami Polski. Także dzieje Chanatu wykazują pewne podobieństwo do dziejów Polski. Oba kraje zgubiła w znacznym stopniu wewnętrzna anarchia, której rozsadnikiem byli wielcy feudałowie, przeciwni procesom centralizacji państwa i zwalczający wszelkie reformy mające na celu jego wzmocnienie. Silna Polska przez dwa wieki była gwarantem niepodległości Krymu, szachowała bowiem skutecznie potęgę Rosji. Konflikty między Polską i Rosją były zawsze wykorzystywane przez Gerejów we własnym interesie. Z chwilą gdy Rosja uzyskała zupełną przewagę nad Rzeczpospolitą i poddała ją swym wpływom, zabrakło siły zabezpieczającej Krym. Upadek potęgi tureckiej ostatecznie przesądził losy państwa Gerejów.

Zobacz też: